تفكر سيستمي چه مزايا و معايبي دارد؟
تفكر سيستمي نوعي روش براي برطرف كردن مشكلات يك كسب و كار است. در اين روش بجاي تمركز بر روي هر فرد، تمركز بر روي كل مجموعه گذاشته مي شود. از مزاياي تفكر سيستمي اين است كه شما مي توانيد مشكلاتي كه به دليل نحوه كنار هم قرار گرفتن و چيدمان بخش هاي مختلف كسب و كار شما به وجود آمده است را ببينيد. از معيايب آن نيز مي توان به اين اشاره كرد كه رسيدن به تفكر سيستمي به خصوص در يك كسب و كار بزرگ آسان نيست.
چندي پيش به طور مفصل درباره اينكه تفكر سيستمي چيست مقاله اي منتشر كرديم. در اين مقاله نيز قصد داريم تا به طور كلي به معايب و مزاياي تفكر سيستمي بپردازيم.
عملكرد تفكر سيستمي چگونه است؟
قاعده اصلي تفكر سيستمي اين است كه همه چيز بهم مرتبط است. هنگامي كه سعي مي كنيد عملكرد شركت و كسب و كار خود را افزايش دهيد، راه ساده اي كه وجود دارد اين است كه بر روي هر يك از كاركنان و يا بخش هاي مختلف به صورت جداگانه و تك به تك تمركز كنيد.
با اين حال، كسب و كار شما چيزي بيشتر از خلاصه اي از بخش هاي مختلف آن است. در كنار يكديگر، اين بخش ها به روش هاي جديد و پيچيده اي عمل مي كنند.
يك خودرو مي تواند مثال خوبي از نحوه عملكرد تفكر سيستمي باشد. يك خودرو داراي صد ها قطعه، شامل چرخ ها، فرمان و دنده ها مي باشد، اما تنها در صورتي يك ماشين به خوبي كار مي كند كه تمام قطعات آن با يكديگر همكاري داشته باشند.
اگر تمامي قطعات در شرايط مطلوبي قرار داشته باشند، اما به خوبي با يكديگر همكاري نكنند، خودروي شما كار نخواهد كرد.
جمله ي معروفي در خصوص هماهنگي و سيستماتيك بودن وجود دارد كه از بوداييان (چهارمين مذهب بزرگ دنيا) و پيروان آنها نقل مي شود كه مي گويد:
تمامي چيز هايي كه به وجود مي آيند و از بين مي روند به دليل هماهنگي ميان علت و معلول هاست. هيچ چيز نمي تواند كاملا به تنهايي وجود داشته باشد؛ بلكه همه چيز با ديگري در ارتباط است.
مزاياي تفكر سيستمي
بهترين راه براي پي بردن به مزاياي تفكر سيستمي و سهم آن در بهبود عملكرد يك كسب و كار استفاده از مثال است. فرض كنيد شما يك سياست بازاريابي بسيار جسورانه را براي كمپاني خود بكار گرفته ايد و به صورت موفقيت آميزي درحال افزايش مشتريان خود مي باشيد. بخشي از اين سياست شامل وعده ي شما براي ارائه خدمات سريع و با كيفيت به مشتريان است، اما مشتريان ميگويند كه شما آن را عملي نمي كنيد.
اگر مديريت سازمان يا شركت از يك روش جزئيات محور استفاده كند، در مي يابد كه قطعا مشكل از بخش خدمات مشتريان است و سعي مي كند آن را برطرف كند. اما اگر از تفكر سيستمي استفاده كند، يك ديد و تصوير كلي به دست مي آورد و مي فهمد كه مشكل شركت، هم مرتبط به بخش مشتريان و هم بخش بازاريابي است.
بخش بازاريابي وعده و قول هايي بيش از توان بخش مشتريان مي دهد، و بخش مشتريان نيز راهي براي بهبود وضعيت پيدا نمي كند.
از اصلي ترين مزاياي تفكر سيستمي اين كه به تمامي جوانب نگاه مي كند. به عنوان مثال، اگر شما درحال بررسي و تصميم گيري براي اينكه به كاركنان خود اجازه دوركاري بدهيد يا خير باشيد، تفكر سيستمي در اينجا بر روي تاثيرات مختلفي كه اينكار روي شركت شما مي گذارد تمركز مي كند:
- افزايش روحيه كاركنان، كه مي تواند باعث افزايش وفاداري آنها به شما شود.
- افزايش كارآمدي به دليل كاهش زمان رفت و آمد.
- كاهش هزينه ها در صورتي كه شما فضاي كافي براي تمام كاركنان نداشته باشيد.
- نظارت كمتر بر روي كاركنان.
- امكان به وجود آمدن خطرات امنيتي.
بررسي بازخورد ها و الگو ها
يكي ديگر از مزاياي تفكر سيستمي اين است كه شما مي توانيد الگو ها و فيدبك هاي مربوط به همكاري كارنان، تيم هاي پروژه اي و بخش هاي مختلف را بهتر رصد كنيد. يك الگو يا حلقه بازخوردي زماني به وجود مي آيد كه بخش هاي مختلف شركت شما رفتار هاي مثبت يا منفي يكديگر را تقويت كنند.
براي مثال، تصور كنيد كه مدير يك پروژه از يكي از اعضا بخواهد كه وقت بيشتري را در اختيار آنها باشد، كه اين امر باعث اختلال در كار معمولي و عادي او مي شود. همچنين مسئول يا سوپروايزر كلي آن فرد نيز از او انتظار كار بيشتري داشته باشد كه همين امر باعث ضعف عملكرد تيم پروژه مي شود. از اينجا درگيري و هرج و مرج شروع مي شود.
در اينجا مشكل تنها سوپروايزر و يا مدير پروژه نيست، بلكه مشكل در خصوص نحوه همكاري و تعامل آنهاست. در اينجا تفكر سيستمي مي تواند به شما يك تصوير كلي درباره مشكل ارائه كند، كه اولين قدم براي برطرف كردن آن است.
چالش هايي كه در خصوص تفكر سيستمي وجود دارد
همانند ديگر روش ها و ايده هاي مديريتي، تفكر سيستمي نيز يك معجزه براي برطرف كردن مشكلات كسب و كار ما نيست. پيش از بكار گرفتن، بايد تمامي معياب و مزايا تفكر سيستمي را مد نظر داشته باشيم.
از بزرگترين مزاياي تفكر سيستمي مي توان به اين اشاره كرد كه اين روش براي پيدا كردن مشكلات يك شركت يا كسب و كار بسيار عالي عمل مي كند. و بزرگترين عيبي كه اين روش دارد اين است كه بكار گيري آن به طرز موفقيت آميز كار سختي است.
در يك استارتاپ كوچك، شايد به كار گيري اين روش كار آساني باشد چرا كه كل افراد مجموعه يك تيم كوچك را تشكيل مي دهند. اما وقتي كه يك شركت رشد مي كند، شرايط پيچيده تر مي شود و داشتن يك ديد سيستمي نسبت به همه چيز كار سخت تري خواهد بود چون در اين شرايط بخش هاي مختلف، شعبات و پروژه ها تا حدي به صورت مستقل كار مي كنند كه باعث مي شود به دست آوردن تمامي اطلاعات كار سختي باشد.
يكي ديگر از معايب تفكر سيستمي اين است كه اين روش به تنهايي ابزار خوبي براي برطرف كردن بحران هاي شديد نيست.
براي مثال، اگر شخصي از يك حمله قلبي رنج ببرد، اگر چه تفكر سيستمي مي تواند براي تغيير سبك زندگي، رژيم غذايي و داروها مفيد باشد، اما تنها زماني مفيد است كه اين بحران برطرف شود. به همين ترتيب، تفكر سيستمي به تنهايي بهترين ابزار ممكن براي زماني كه كسب و كار شما در شرايط اورژانسي و بحراني شديد است، مفيد نخواهد بود.
آموزش تفكر سيستمي در همدان
آموزش فن بيان در همدان
طراحي سايت در همدان
سايت اصلي : آكادمي مهراز